Khối u cột sống
Hiểu về khối u não và cột sống
Các khối u não và tủy sống có sự phát triển mô bất thường bên trong hộp sọ hoặc cột sống xương. Các khối u được phân loại là lành tính (không ung thư) nếu các tế bào tạo nên u cũng tương tự như các tế bào bình thường, phát triển chậm và bị giới hạn ở một vị trí. Các khối u là ác tính (ung thư) khi các tế bào khác với các tế bào bình thường, phát triển nhanh chóng và có thể dễ dàng lây lan đến các vị trí khác.
Vì hệ thống thần kinh trung ương (CNS) được nằm trong các khoang xương cứng (xương sọ và cột sống), bất kỳ khối u bất thường nào cũng có thể gây áp lực lên các mô thần kinh nhạy cảm và làm suy giảm chức năng. Trong khi các tế bào ác tính ở những nơi khác trong cơ thể có thể dễ dàng gieo mầm các khối u bên trong não và tủy sống, các khối u CNS ác tính hiếm khi lan ra các bộ phận khác của cơ thể.
Hầu hết các bệnh ung thư tủy sống là di căn, có nghĩa là chúng phát sinh từ nhiều loại ung thư nguyên phát. Những loại ung thư này bao gồm ung thư phổi, vú, tuyến tiền liệt, đầu và cổ, phụ khoa, đường tiêu hóa, tuyến giáp, ung thư tế bào hắc tố và ung thư biểu mô tế bào thận.
Khi các khối u mới bắt đầu phát triển trong não hoặc tủy sống, chúng được gọi là khối u nguyên phát. Các khối u CNS nguyên phát hiếm khi phát triển từ tế bào thần kinh vì một khi tế bào thần kinh trưởng thành, chúng không còn phân chia và nhân lên. Thay vào đó, hầu hết các khối u được gây ra do sự phát triển mất kiểm soát giữa các tế bào bao quanh và hỗ trợ tế bào thần kinh.
Các khối u CNS nguyên phát – như u thần kinh đệm và u màng não – được đặt tên theo các loại tế bào tạo nên khối u, vị trí của khối u, hoặc cả hai.
Nguyên nhân
Nguyên nhân của hầu hết các khối u não và tủy sống nguyên phát vẫn còn là một bí ẩn. Các nhà khoa học không biết chính xác tại sao và làm thế nào mà các tế bào trong hệ thần kinh hoặc các nơi khác trong cơ thể mất đi đặc tính bình thường của mình và phát triển mất kiểm soát.
Một số nguyên nhân có thể có đang được nghiên cứu bao gồm vi-rút, gen khiếm khuyết và hóa chất. Các khối u não và tủy sống không có tính truyền nhiễm hay phòng ngừa được, tại thời điểm này.
Các khối u tủy sống ít phổ biến hơn các khối u não.
Mỗi năm có khoảng 10.000 người Mỹ xuất hiện khối u tủy sống nguyên phát hoặc di căn. Mặc dù các khối u tủy sống ảnh hưởng đến mọi người ở mọi lứa tuổi, nhưng phổ biến nhất là ở người trẻ tuổi và trung niên.
Các khối u não ảnh hưởng đến khoảng 40.000 người Mỹ mỗi năm. Khoảng một nửa trong số các khối u này là nguyên phát và phần còn lại là di căn.
Triệu chứng
Các khối u não và tủy sống gây ra nhiều triệu chứng đa dạng, thường phát triển chậm và xấu đi theo thời gian.
Một số triệu chứng phổ biến hơn của khối u não bao gồm:
- Nhức đầu
- Động kinh, gián đoạn dòng điện tế bào não bình thường có thể dẫn đến co giật, mất ý thức hoặc mất kiểm soát bàng quang
- Buồn nôn và ói mửa
- Vấn đề về thị lực hoặc thính lực
Tăng áp lực nội sọ cũng có thể làm giảm lưu lượng máu trong mắt và gây sưng dây thần kinh thị giác, từ đó khiến cho mờ mắt, nhìn một thành hai hoặc mất một phần thị giác.
Các triệu chứng khác của khối u CNS có thể bao gồm: các triệu chứng về hành vi và nhận thức, các vấn đề về vận động hoặc thăng bằng, đau, thay đổi cảm giác như tê và giảm độ nhạy cảm của da với nhiệt độ.
Chẩn đoán và điều trị
Các kỹ thuật chụp chiếu đặc biệt, đặc biệt là chụp cắt lớp vi tính (CT) và chụp cộng hưởng từ (MRI), đã cải thiện đáng kể chẩn đoán khối u CNS. Trong nhiều trường hợp, những lần chụp này có thể phát hiện sự hiện diện của khối u ngay cả khi khối u nhỏ hơn nửa inch.
Ba phương pháp điều trị được sử dụng phổ biến nhất là phẫu thuật, xạ trị và hóa trị. Khi một khối u chèn ép tủy sống hoặc các cấu trúc xung quanh, có thể cho dùng corticosteroid để giảm sưng và duy trì chức năng thần kinh cho đến khi khối u có thể được loại bỏ.
Phẫu thuật để loại bỏ càng nhiều khối u càng tốt thường là bước đầu tiên trong việc điều trị một khối u có thể tiếp cận được – miễn là có ít rủi ro tổn thương thần kinh. May mắn thay, những tiến bộ về phẫu thuật thần kinh hiện nay giúp các bác sĩ có thể tiếp cận với các khối u mà trước đây được coi là không thể tiếp cận.
Các bác sĩ điều trị hầu hết các khối u CNS ác tính, không thể tiếp cận hoặc không thể phẫu thuật bằng xạ trị và/hoặc hóa trị. Xạ trị tấn công liên tục các tế bào khối u bằng chùm tia năng lượng chết người. Hóa trị sử dụng các loại thuốc tiêu diệt khối u được dùng bằng đường uống hoặc tiêm vào máu. Các bác sĩ thường sử dụng kết hợp các loại thuốc để tiến hành hóa trị.
Kết cục tổng thể của xạ trị không phải lúc nào cũng tốt. Phóng xạ có thể làm tổn thương myelin tủy sống, có thể dẫn đến tê liệt. Các nhà nghiên cứu đang tìm những cách tốt hơn để nhắm mục tiêu phóng xạ hoặc tăng cường hiệu quả của liệu pháp này, có lẽ bằng cách làm cho mô khối u dễ bị tổn thương hơn.
Các nhà nghiên cứu đang nghiên cứu liệu pháp xạ trị áp sát (vật chứa chất phóng xạ nhỏ được cấy trực tiếp vào khối u) là cách tối ưu để đưa xạ trị đến khối u trong khi tránh các mô bình thường xung quanh.
Một số tế bào trong khối u khá kháng phóng xạ. Sử dụng phương thức tiếp cận liệu pháp gen, các nhà khoa học hy vọng sẽ tiêu diệt các tế bào này bằng cách gài một gen “tự sát” có thể làm cho các tế bào khối u nhạy cảm với một số loại thuốc hoặc lập trình cho các tế bào ung thư tự hủy.
Ngăn chặn sự hình thành của các mạch máu (sự tạo mạch) là một công cụ rất hứa hẹn để điều trị các bệnh ung thư khác nhau. Vì các khối u não có tính dễ tạo mạch nhất trong số các loại ung thư, việc ngăn chặn nguồn cung cấp máu của các khối u này có thể tỏ ra đặc biệt hiệu quả.
Dao gamma là một công cụ mới hơn cung cấp một chùm tia năng lượng phóng xạ tập trung chính xác, cung cấp một liều phóng xạ duy nhất đến mục tiêu. Dao gamma không cần rạch mổ phẫu thuật. Các bác sĩ thấy rằng dao gamma có thể giúp họ tiếp cận và điều trị một số khối u nhỏ không thể tiếp cận được thông qua phẫu thuật.
Mặc dù hầu hết các khối u nguyên phát của tủy sống không đe dọa đến tính mạng, nhưng chúng có thể gây ra khuyết tật đáng kể. Các mục tiêu của phục hồi chức năng bao gồm cải thiện chức năng trong việc di chuyển, tự chăm sóc và kiểm soát cơn đau.
Các nguồn lực
Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm thông tin về khối u não và cột sống hoặc có thắc mắc cụ thể thì bạn có thể liên hệ với các chuyên gia thông tin của chúng tôi, làm việc các ngày trong tuần từ thứ Hai đến thứ Sáu, gọi miễn phí theo số 800-539-7309 từ 7 giờ sáng đến 12 giờ đêm theo giờ miền Đông (ET).